Oturma alanı büyük olan betonarme veya çelik konstrüksiyonlu yapılarda genleşme, kısalma veya zemindeki oturmalardan dolayı yapı elemanlarında doğabilecek hasarları önlemek amacıyla, yapının taşıyıcı konstrüksiyonu birbirindan tamamen bağımsız bloklar halinde tasarlanır. Bu bloklar arasında bırakılan boşluklara DİLATASYON veya GENLEŞME DERZİ adı verilir.
Alışveriş merkezleri, hoteller, iş merkezleri, fabrikalar ve lojistik depo alanları gibi büyük alana yayılmış yapılarda, zemin cinsine ve yapının ağırlığına bağlı olarak belli aralıklar ile dilatasyon derzi bırakılmalıdır. Ayrıca istinat duvarlarında yine duvarın ağırlığına ve zeminin cinsine bağlı olarak belli aralıklar ile dilatasyon derzi gereklidir. Çok yüksek yapılarda, yüksek blok ile alçak bloklar arasında mutlaka dilatasyon derzi bırakılmalıdır. Derzlerin yerleri ve genişlikleri, bina yanal hereketleri ve düşey hareketler dikkate alınarak statik projeyi yapan firma tarafından belirlenmelidir.
